Griepprik
Versiedatum: januari 2011
Deze patiëntenbrief is bedoeld als ondersteuning van het consult door de huisarts. De informatie dient niet als vervanging van een consult door de huisarts. Bedenk bij het lezen dat uw gezondheidssituatie anders kan zijn dan in de teksten wordt beschreven.
Wat is griep?
Een verkoudheid wordt vaak griep of grieperigheid genoemd, maar ‘echte’ griep is iets anders. Als u echt griep heeft, bent u flink ziek. Het begint vaak plotseling met hoge koorts en koude rillingen. Naast verkoudheid en hoest, krijgt u meestal keelpijn, hoofdpijn en spierpijn in het hele lichaam.
Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus en heet daarom ook wel ‘influenza’. Het influenzavirus wordt gemakkelijk van de ene mens op de andere overgedragen, door hoesten, niezen of praten, of door iemand de hand te geven. Elk jaar krijgt gemiddeld ongeveer één op de tien mensen griep, meestal in de winter. U kunt elk jaar opnieuw griep krijgen. Als veel mensen tegelijk griep hebben, noemen we dat een epidemie.
Voor wie is de griepprik?
De griepprik is voor mensen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door de griep. Zij kunnen bijvoorbeeld een ernstige longontsteking krijgen of uitdrogen. Als u tot een risicogroep behoort, krijgt u het advies om elk jaar de griepprik te halen.
De griepprik is bedoeld voor de volgende risicogroepen:
mensen van 60 jaar en ouder;
mensen met een hart- of vaatziekte;
mensen met een longziekte (bijvoorbeeld astma of COPD),
mensen met diabetes mellitus,
mensen met een nierziekte,
mensen met verminderde weerstand door een ziekte of door een medische behandeling.
De praktijkassistente kan u vertellen of u tot een risicogroep behoort. In dat geval krijgt u meestal een oproep voor de griepprik en wordt deze vergoed.
Werkt u in de zorg en heeft u direct contact met mensen uit de risicogroepen? Dan krijgt ook u het advies om de griepprik te halen. De kans is dan kleiner dat u het griepvirus op patiënten overdraagt. Informeer bij uw werkgever hoe u de griepprik kunt krijgen en of deze vergoed wordt.
Waarom een griepprik?
Bij mensen die een griepprik hebben gehad, is de kans dat ze griep (influenza) krijgen veel kleiner. Als u ondanks de griepprik toch de griep krijgt, wordt u daar meestal veel minder ernstig ziek van.
Hoe werkt de griepprik?
In de griepprik zit een vloeistof met daarin kleine stukjes van verschillende soorten dode griepvirussen. Die stukjes zijn onschadelijk. De vloeistof wordt in uw arm gespoten. Uw lichaam maakt dan afweerstoffen tegen de griepvirussen die in de griepprik zitten. De griepprik werkt al na twee weken. Als u na die twee weken besmet wordt met een van de virussen uit de griepprik, heeft u al afweerstoffen om u tegen de griep te beschermen.
Elk jaar kunnen er nieuwe griepvirussen zijn. Daarom zitten in de griepprik elk jaar andere virusdeeltjes. Samen met de Wereldgezondheidsorganisatie wordt ieder jaar bekeken welke griepvirussen we in Nederland kunnen verwachten. Als bekend is welke griepvirussen er de komende winter naar Nederland komen, weten we ook wat we dat jaar in de griepprik moeten doen.
Een van de griepvirussen waar tegen de griepprik van het afgelopen najaar beschermd is het griepvirus H1N1. Dit is het virus dat de Mexicaanse griep veroorzaakte. Heeft u de griepprik in het najaar gehad, dan bent u in 2011 ook beschermd tegen H1N1. Een jaar geleden zijn extra groepen ingeënt tegen het influenzavirus H1N1. Met name kinderen tussen zes maanden en 4 jaar oud. Daarom hebben deze kinderen ook dit jaar waarschijnlijk nog bescherming tegen H1N1.
Wanneer de griepprik halen?
Wanneer u tot een risicogroep behoort, is het verstandig om elk najaar de griepprik te halen. Dat kan op de praktijk. De griepprik geeft pas na twee weken goede bescherming tegen de griep. Zorg daarom dat u de griepprik haalt voordat de griep uitbreekt. De beste tijd is eind oktober of begin november. Op de praktijk kunnen we u ruim van tevoren vertellen op welke dag(en) we de griepprik geven.
Omdat griepvirussen voortdurend veranderen, bent u alleen beschermd tegen de griep als u ieder jaar weer een nieuwe griepprik neemt. Daarin zitten ieder jaar andere virusdeeltjes zodat uw lichaam nieuwe afweerstoffen kan aanmaken.
Heeft de griepprik nadelen?
Als u allergisch bent voor kippeneiwit, kunt u een heftige allergische reactie krijgen op de griepprik. U mag de griepprik dan niet hebben.
Als u koorts heeft moet u de griepprik even uitstellen. Verkoudheid is geen reden om de griepprik uit te stellen. Na de griepprik kunt u gedurende een dag een gevoelige arm hebben. U kunt van de griepprik zelf geen griep krijgen. De griepprik beschermt niet tegen verkoudheid.
Meer informatie?
Meer informatie over de griep(prik) vindt u op de site van het RIVM op http://www.rivm.nl/griepprik.
